cûkòKûe _éÂbìcòùe aòeRûùlZâ (eûcP¦â \ûg)

cûkòKû _éÂû @^ê¤û^Kùf @ûMûcú baòhý iµKðùe aòÉéZ iìP^û _eòflòZ jêG û G iµKðùe \òMþ\âÁû, mû^ú, MêYò cjû_êeêhcû^u ePòZ cûkòKû icìjKê @ûùfûP^ûKeò GjûKê cêLýZü PûeòùMûUò _~ðýûdùe aòbq Keû~ûA_ûùe û (1) Kkò~êM ùghùjaûe flY û (2) Kkò~êMùe K’Y K’Y NUYûcû^ NUòa û (3) KËú_êeêh aû ~êMûaZûecû^u @ûaòbðûae aòaeY û (4) Kkò Kkàëheê elû_ûAaûe C_ûd û

        G[ôc¤eê @û~ðýb…u MY^û Z[û _ŠòZ iZý^ûeûdY cògâu “~êMaû\ I _âkd” Mâ^Úe _âcûY @^êiûùe Kkò~êM ùghùjûA aeþZþZcû^ ~êMe i§ýûõgKûk Pûfò[ôaûeê Kkò~êM ùghiµKðúZ _âcûYe @ûagýKZû _Wÿê^ûjó û _ê^½ \ßòZúd _~ðýûd@^êiûùe Kkò~êMùe Kò Kò aò_ôûZ NUòQò aû NUê@Qò Zûjû _âùZýK @^êba I jé\dwc Keò_ûeê[ôaûùjZê GjûKê @ûùfûP^û _eòiebêq Keû~ûA^ûjó û Zû _eaeþZþZú _~ðýûd @[ðûZþ ~êMûaZûecû^u @ûaòbðûa iµKðúZ aòaeY I Vû’ VòKYûcû^ aòeRûùlZâ _eòiebêq ùjûA[ôaûeê ùiiµKðùe Gjò _âa§ùe @ûùfûP^û KeòaûKê c^iÚ Keò@Qê û G iµKðùe jò¦ê ]cðMâ^Úcû^ubkò _âùZýK]cðe ]cðMâ^Úcû^uùe c¤ ~êM_âkd I KkKú_êeêhu @ûaòbðûa iµKðùe _âcûYcû^ ejò@Qò û Z^à¤eê ùKùZûUòcûZâ C\ûjeY ^òcÜùe _â\ZþZ KeûMfû û

@[ûùiø ~êMi§ýûõùg \iêý _âûùdhê eûRiê

R^òZû aò¾ê~gùiø ^ûcÜû KkKú RMZ_Zòü

                                                                        (ù\aú bûMaZ)

        ù\aúbûMaZ _âcûY @^êiûùe ~êM @[ðûZþ Kkò~êMe i§ýû icdùe ù~ùZùaùk eûRûcûù^ @[ðûZþ ù\gKê gûi^Keê[ôaû gûiKcûù^ \iêý_âûd @ûPeYKeòùa ùiùZùaùk Kkò~êMe@aZûe aò¾êu ~gMû^Keê[ôaû aâûjàYMéjùe R^àMâjY Keòùa û

        cjûcôû ~ògêLâúÁu aûAùaf fòLôZ “cû[ôCu iêicûPûeùe” ~êMû«Kûkú^ _âkd iwVòZùjaùaûfò iìP^û \ò@û~ûAQò û @ù^K ùi icdùe @ûiò ^òRKê BgßeKjò R^icûRKê aòbâû«Keòùa û G[ôùe aòPkòZ ^ùjaûKêRúZ _aðZ C_ùe ~úgêLâúÁ ùicû^u gòhýcû^uê ùMû_^ùe Kjò@Q«ò û

        cj¹\úd ]cðMâ^Úcû^uùe c¤ ~êMû«_âkd I KkKú_êeêhu @ûaòbðûaiµKðùe aeþYþY^û         Keû~ûA@Qò û

ùPø\j aõúg\ú jòRòeòùK @ûLeúùc KdûcZ @ûùdMò

Je jReZ cjõ\ú _âKU jRûdùw

                                                                        (cKiìc aêLûeú)

        AiþfûcúK ]cðMâ^Ú “cKiìc aêLûeúùe” cjû_êeêh cj¹\ ÆÁ KjòQ«òù~ Zûu]cð @ûe¸e PC\gjjòRòeò @[ðûZþ PC\gjahð _ìeY_ùe _é[ôaúKê GK KdûcZ @[ðûZþ _âkd @ûiòa û Gjû_ùe cjõ\ú aû ~êMûaZûe _âKUùjûA _é[ôaúe gû«ò_âZòÂû Keòùa I GK ^ìZ^~êMe @dcûe¸ Keòùa û Gjû iìP^ûù~ûMýù~ 1980 ciòjû cûMðgúecûi _â[c\ò^ PC\gjjòRòeò _ìeþYþY ùjA~ûAQò û Gjû_ùe Bgße aû ~êMûaZûeu @ûaòbðûa ùjaûK[û G[ôeê RYû~ûG û

KkKú aò¾ê~gû ^ûc \ßòR Kûk _âùPû\òZü

CZþ_ZþiýùZ cjûaúù~ðýû cjûaê¡ò _eûKâcü

i¸êZ i´kMâûùc aâûjàYû agù[ gêùb

c^iû Ziý iaðûYò aûj^û^ýûdê]û^ò P ûû

                                                                        (cjûbûeZ a^_að)

        iõÄéZ cjûbûeZa^_aðùe c¤ Z\^êeì_ _âcûY ù\LôaûKêcòùk û iaðgqòcû^ ùgâÂ_âmûgûkú _ecmû^ú cjûaê¡òcû^ KkKú_êeêh i´k^ûcK Mâûcùe aò¾ê~gû aâûjàYu Méùj R^àMâjY Keòùa û

        _iLû cjû_êeêhcûù^ c¤ ùicû^u cûkòKûùe KkKú @aZûeu @ûaòbðûa iµKðùe aeþYþY^û     Keò@Q«ò û

GYêKeò cêñ ù~ _âKûg ùjaò @ceûaZú

Mê_Zùe ¤û^ùjûAa Kùj \ú^@PêýZò

                                                                (flàú]e aòkûi – @PêýZû^¦ \ûi)

        KkKú cjû_êeêh @ceûaZú KUKùe _âKûg ùjùa I KkòKûke KÌheê iû]êi^Úcû^uê C¡ûe Keòùa û @ceûaZú ùaûAùf IWÿògû c¤ùe ùMûUòGcûZâ iÚû^Kê aêSûG û Gjû ~ûR_êeRòfäû aWÿPYû[û^û @«MðZ QZò@û ^òKUiÚ GKMâûc û Gjû ^òKUùe @ceûaZú ^ûcùe GKcV ejò@Qò û Gjû aiêKÌ gaeeûRû (aògßûaiêe aõg]e) e ZKôûkú^ eûR]û^ú [ôfû û @\ýûa]ô ùiVûùe eûR]û^úe ]ßõiûaùgh, bMÜ iòõj\ßûe, eûYú jõi_êe, bMÜÉê_ I PC_ûg _âûPúee Kòd\õg \égýcû^ jêG û Gjû @ceûaZú_ûUYû eûRÊMâûc _eòiebêq û Gjò @ceûaZú_ûUYû Mâûc ~ûR_êeRòfäûe _eòiúcû c¤ùe @aiÚòZ û GYê KkKú_êeêhu R^à C_ùeûq _âcûY @^êiûùe ~ûR_êeVûùe ùaûfò Kêjû~ûA_ûùe û @ûCGK C\ûjeY G[ô^òcù« @]ôK _âYò]û^ù~Mýùaûfò aòùaP^û Keû~ûG û

                        @ceûaZú cŠk aeûj cŠk

                        aò¾ê\ûi Nùe RûZ c\^ ùMû_ûk

                        ~ùgû\û ^ûùc aâûjàYú _ZòaâZû ^ûeú

                        Zûjûe Mùbð R^c ùjûAa ceûeú

                        aéjÆZò fMÜùe eaò aê] [ôa

                        CZþZeû`û»ê^ú ^ûùc ^lZâ ùjûAa

                        _êhýû KKðUKê ùN^ò gêbù~ûM RûZ

                        Gc« bûaùe R^àùjùa RM^Üû[

                        _TþPc \òaùi ùNûe jeò]ß^òùja

                        i´k^Mâ ije PcKò_Wÿòa

                        i_Z Ehò ùaXÿòùa iCeûÁâ ù\g

                        ^ûPòùa PŠòPûcêŠû aòùeûRûu _ûg

                                                                        (aeûj KÌ)

        C_ùeûq @ûLýû^ùe @ceûaZú iÚû^Kê @ûjêeò _âû¬kbûùa aeþYþY^û Keû~ûA@Qò û Gjû aeûjcŠk @[ðûZþ aòeRûcŠk c¤ùe @aiÚòZ û Gjò @ûLýû^ùe KkKú@aZûeu _òZû I cûZûu ^ûcij Zûu R^à RûZKe MâjÀêU, fMÜ I ^lZâcû^ue aeþYþY^û Keû~ûA@Qò û _ê^½ GVûùe i´kMâûcKê c¤ VòKYû      Keû~ûA@Qò û Gjû aòeRûu _ûgùeùaûfò ÆÁbûùa CùfäL Keû~ûA@Qò û

                        KkKúe ùLk aòeRû cŠk \e_Yò iúcû RûY û

                        i´k ^Mùe R^c ùjûAùa _âbêù\a ^ûeûdY

                        Kkò ùghùaùk fúkûù~ ùjûAa ~ûR^Mâ c¤ùeY

                        @ce bêaù^ fúkûe c¦òe KeòùaUò ^ûeûdY

                                                                (baòhýZ PKWÿû – @PêýZû^¦ \ûi)

        KkKú@aZûeu R^à I fúkûùLk iaê aòeRûcŠkùejó ùja û Gjò aòeRûcŠke iúcû aWÿPYû [û^û@«MðZ \_ðYZjiòf _eòiúcûc¤ùe @aiÚòZ û Kkòùgh ùakKê ùi ~ûR^Mâc¤ùe Zûu KkòKûk fúkû _âKU Keòùa û

        ~ûR^Mâ iµKðùe cûkòKûùe aòÉéZbûùa _âcûY ejò@Qò û ^òùcÜûq C\ûjeY G[ô^òcù« @]ôK _âYò]û^ù~ûMý û

~ûR^Mâ ùaûfò ~ûjûKê ùaûfòUò ~jóùe CbûK^K

~cê^ûKûk¦ú CZþZùe ajêQò ~jóùe ùb÷eaú WûK

~jó cYò^ûM @ceûeú_êùe Kêùae Ne ~jóùe

RM^Üû[ RûZ ùiVûùe RûYòaê A¦âA¦âûYúe Vûùe

                                                                (C¡a aòeiòõj PCZò gû – RM^Üû[ \ûi)

        ~ûR^Mâ aû ~ûR_êee eûR]û^úùaûfò ~ûjûKê Kêjû~ûG ùiVûùe K^K\êMðû @Q«ò û Mê¯ ~cê^û I Kûk¦ú ajò~ûCQò û Gjû ùijòiÚû^ @ceûaZú @ùU û ÊMðe @ceûaZú A¦âA¦âûYúu aûiiÚû^ @ùU ùaûfò _êeûYùe aeþYþY^û Keû~ûAQò û Gjò @ceûaZúùe ùKak A¦âA¦âûYúu cìeþZþZú ejò@Qò û bûeZùe @ûC ù~Cñ RûMûùe @ceûaZúùaûfò iÚû^UòG@Qò ùiVûùe Kò«ê A¦âA¦âûYúu cìeþZþZú ^ûjó û ùZYê KkKú_êeêhu RûZ ùijò @ceûaZú_ûUYû ~ûR_êe ùbøùMûkòK iúcû_eòiec¤ùe @aiÚòZ ùjûA[ôaûeê ~ûR_êeùe KkKú @aZûeu R^à Gjû ÆÁbûùa _âcûYúKéZ û

        GZZþaýZúZ KkKú_êeêhu KkòKûkfúkû c¤ ~ûR_êe iúcûc¤ùe ùjaùaûfò _ìùaðûq C\ûjeYeê RYû~ûG û fúkû g±e @[ð aýû_K û GjûKê @^ê¤û^Kùf Gjû _âZúdcû^ jêGù~, KkKú_êeêhu fúkûe@[ð Kkò~êMùe Zûu Kû~ðýZeòKû û ùi ùKCñGK @\bêZ C_ûdùe Kkòe Zò^ò_û\ Kkàëhùe @ûzû\òZ aýqòaòùghcû^uê ^òeûUiZýe ùPZ^ûùe @^ê_âûYúZ KeûAùa Zûjûjó ~[û[ðùe KkKú_êeêhu fúkû û Gjò fúkû ù\Lôaû ^òcù« ~êM~êMeê cê^ò, Ehò, Z_Êú I iû]êi^Úcûù^ @ù_lû Keò@Q«ò û

        KkKú@aZûe Kkò~êMe ùcæQcû^uê aò^ûg aû Zûu aûejûZLŠûùe jZýûKeòùaùaûfò cûkòKûùe GK @__âPûe R^icêjKê bdbúZ Kùe û ùicû^u c^ùe @RYû@ûZu iéÁòKùe û _âKéZùe KkKú_êeêhu fúkûùLkû Zûjû^êùjñ û cjû_êeêhu cûkòKûe @[ðKê iÚûù^iÚûù^ K\[ðKeû~ûA Gbkò@ûguû ùfûKcû^u c^ùe iéÁòKeò ùicû^uê bdbúZ KeûAaû Gjûe KûeY û

        _âKéZùe cjû_êeêh @PêýZû^¦ \ûi Zûu cûkòKûùe Gjò Mê¯Z[ýKê _êvû^ê_êvbûùa aòùgæhY    Keò@Q«ò û ^òùcÜûq C\ûjeY Zûjûe Rßk« _âcûY û

                        ùcæQ^òaûeY \úlûÈ ùN^òY iõiûe bâcòaò

                        KkKú@aZûe ùijò ùcû @UA jéù\[û@ bûaò

                        \ßû\gKe _~ðý« mû^LWÿM aòeûRò[ôa ùiVûeê

                        lê]ûZé¾û aû]û ^_ûAY ejò[ôa ùi _ìaðeê

                        Mê_ZK[û cêñ ùZû@ûùM Kjòfò gêYò jê@ ùZûh

                        Mað \¸ @jõKûùe ùKùZùaùk akû@ ^ûjó cû^i

                                                                        PChVò _Uk (@PêýZû^¦ \ûi)

        Kkò~êMùe R^icûRKê Zò^ò_û\ Kkò cûWÿòaiò Zû KeûdZùe eLô@Qò û ùi[ô_ûAñ ùfûKcûù^ ÊbûaZ ù\jûbòcû^ú ùjûA eò_êcû^ue agaeþZþZú ùjûA_WÿQ«ò û ùicû^ue Gjò @ijûdZûe iêù~ûMù^A ùicû^uê KkòeKËêh _Ukbkò Pûeò_ûùL ùNeòejòQò û ùZYê ùfûKcûù^ @^ýûd I @ZýûPûeú ùjûA_WÿêQ«ò û Gjò ùNeòejò[ôaû @mû^ @§Kûee _UkKê cûkòKû gûÈcû^uùe ùcæQZß ùaûfò @ûLýû \ò@û~ûAQòö KkKúcjû_êeêh Gjò ùcæQZße @jõKûeKê ùQ\^ Keòaû ^òcù« \úlû^ûcK @È]eò iõiûe bâcYKeòùaö \úlûjó GK_âKûe gòlû Gjûjó KkKú_êeêhu fúkûö ùi mû^eì_K LWMùe Gjò ùcæQZße ^òaûeY Keòùa aû aò^ûg Keòùaö Gjû iZý I GjûKê jé\dc¤ùe iVòKþ bûùa bûaòaû CPòZö aûejûZ LŠûùe ùi ùfûKcû^uê jûYòùa Kò´û ùKøYiò ùfûKKê céZýê i^ÜòKU _jTþPûAaû c¤ Zûufúkûe CùŸgý^êùjñö \ßû\gKe @[ðûZþ aûejûZ aû aûeùfûKu jûZùe ùi Zûu ùcæQ^òaûeY aûeþZþZû aòbò^ÜiÚû^Kê _VûAùaö RùYùfûK icMâ R^icûR _ûLùe @]ôK ^òKUZþZe ùjûA_ûeòaû @i¸aö ù~ùjZê KkKú_êeêhue c¤ cû^ageúeö ùi iaêiÚû^Kê _jTþPôaû i¸a_e^êùjñö ùZYê ùi G[ô^òcù« aûeRY mû^ú aýqòZßuê Gjò Kû~ðýùe ^òùdûRòZ Keòùa ùaûfò C_ùeûq Cqòeê RYû~ûGö GZ\þaýZòZ cjû_êeêh @PýêZû^¦ Gjò Mê¯K[û iaði¹êLùe _âKûgKeòaû iùwiùw Mað, \¸ I @jõKûe ZýûM KeòaûKê c¤ _eûcgð ù\A@Q«òö

        KkKú@aZûe Zûufúkû ~ûR_êe iúcû _eòiec¤ùe Keòùaö _â[ùc_â[ùc Zûue Gjò cjòcû Mê¯ùe _âKûgùjaö ^ûceZZß ù~Cñ bqcûù^ RûYò[ôùa ùicûù^ Zûuiùw ùckùjùaùaûfò ^òùcÜûq gûÈ @¤d^Kùf RYû_ùWö

                        ~ûR_êe iúcû cù¤ ùcû cjòcû

                        Mê_ùZ _âKûg ùja

                        ^ûcZZß bùq Zjó ùckùjùa

                        ^òkû´e_êe Vûa

                                                                (@Xw MWÿ cûkòKû – ~ùgûa« \ûi)

        _ê^½ baòhýZ KWÿûùe @PýêZû^¦ \ûi ùiA GKûK[û c¤ Kjò@Q«òö

                        KkKúe ùLkû aòeRû cŠk \e_Yú iòcû RûY

                        i´k ^Mùe R^c ùjûAùa – _âbê ù\a ^ûeûdY

                        Kkò ùgh ùaùk ù~ ùjûAa – ~ûR^Mâ c¤ùeY

                        @ce bêaù^ fúkûe c¦òe – KeòùaUò ^ûeûdY

(baòhýZ PKWû – @PýêZû^¦ \ûi)

        ùZYê ~ûR^Mâ aû aòeRûcŠk ~ûR_êe iúcûc¤ùe @aiÚòZö KkKú_êeêh Zûu KkòKûkfúkû ~ûR_êeùe iõ_û\^ûKeòùaùaûfò C_ùeûq aeþYþY^ûeê RYû~ûGö ùZYê ~ûR_êe GK cûkòKû_âiò¡ iÚû^ö iZý~êMe _ê^eêû^ GjòiÚû^eêjó ùjaö ùZYê G iÚû^e cjûcôý @]ì^û ù~ZòKò _âZò`kòZ ùjûAQò @ûMûcúKûkKê Gjû ajêMêYùe cjòcû^ßòZ ùjaùaûfò cûkòKûgûÈùe aòbò^Ü ~ûMûùe bò^Übò^Ü XõMùe C_iÚû_^ Keû~ûA@Qòö

                        ~ûR^Mâ iÚû^ aâjàûue _êeú – Zò[ô \òaiùe ejYò

                        gê\â ^a_ûZâ aò_â Zò^òRY – Gcù« ae_ûZâ RûYò

                                        @ûùj ù\geê ùi @ûiòùa

                        Gc« ùhûkiûc« GK eêŠaiòY _ûfû @ûe¸òùa

(_eû¡ð – @PýêZû^¦ \ûi)

KkKú_êeêhu Gjò Kkò~êM fúkûùe ~ûR_êe @]ôÂûZâúù\aú cûZaòeRûu _âcêL bìcòKû ejò@Qòö

                        ~ûR^MâVûùe @Qò ù\aú aòeRûA

                        L_e _ûZòQò ùi ù~ \êMðû cjûcûdú

                                                                        (Mêeêbqò MúZû – @PýêZ)

        cjûcûdú \êMðZ^ûgò^ú cûZaòeRû Gjòbkò GK NWòi§ò cìjêeþZþZùe icÉuê elûKeòùaö ù~ùZùaùk ùfûKcû^ue ùPZ^gqò @[ðûZþ aòùaK ùfû__ûA[ôa Kkòe C_ôûZùe ù~ùùZùaùk PC\bêa^ Kµê[ôaö _é[ôaúe eûR^úZò ù~ùZùaùk ùMûkcûkò@û _eòiÚòZò ù\A MZòKeòaö bqcûù^ @ûZêe ùjûA KûZeùe ZâûjòZâûjò WûKù\ùa VòKþ ùijòbkò cìjêeþZþZùe cûZaòeRû Zûue cûZéiêfb MêYùe _YZùNûùWA Zûu bqcû^uê elûKeòùaö VòK ùijòicdùe ~ccû’iûZbCYú \êÁcû^uê iõjûe KeòaûKê ùicû^u L_e _ûZò[ôùaö

                        aòeRû cŠùk fûMòa \êÁcû^u ùMûk

                        ~ccû’iûZbCYú _ûZò[ôùa L_e

                        bquê _YZ XûuòY eLôùa ù~ aòùeûRû

                        @û\ýûgqò ù\aú @û\ògqò ùi Zûu CWA ]ßRû

                                                                                aeûjKÌ (@PýêZ)

        Giaê gûÈKê @^ê¤û^Kùf Gjû _âZòdcû^jêGù~ aòeRûùlZâ GK Zú[ðùlZâ Z[û @ûMûcú baòhýZKê Gjû ùgâÂùlZâe cû^ýZû ^ò½d fûbKeòaö Gjò ùlZâe @]ôÂûZâúù\aú cûZaòeRûue KkKú_êeêhu còkòZ C\ýcùe Kkò~êM Kkàëh jeYKeòaûe lcZû ejò@Qòö ùi KkKú_êeêhuij icbûaû_^ÜùjûA Kkò~êMe fúkû _âKUùe ijûdZû Keòùaö G iµKðùe @ûjêeò @ù^K C\ûjeYcû^ cûkòKû gûÈùe ejòQòö ùZYê Kkòùe ùcæQZß a§^eê cêq, Kkòe Kkàëh I Kkò~êMeC_ôûZeê ^òRKê elûKeòaûKê ùjùf cjû_êeêh @PýêZû^¦u _eûcgð @^ê~ûdú, eûM, ùeûh, \¸ I @jõKûe ZýûMKeò hXeò_êcû^u ù\øeûcô Kakeê ^òRKê elûKeòaû^òcù« ^òcðkjé\dùe ^òRe ùPZ^ûKê RûMâZKe«ê I @ûeû]^û_ìaðK cûZaòeRûu geYû_^Ü jê@«êö

 

                                                                        (QûA)iû/ù_û- \ge[_êe

                                                                        Ròfäû- ~ûR_êe